۱۲ سال تحقیق برای روایت آذربایجان ایران؛ سرزمینی پر آب که عاشیق دارد و پایه‌گذار زندگی مدرن شهری است + عکس و فیلم
تاریخ انتشار: ۱۱ تیر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۳۸۲۷۶۳
کارگردان مستند ۶ قسمتی «سرزمین آب‌ها» می‌گوید که این اثر ماحصل ۱۲ سال تحقیق درباره شمال‌غرب ایران است؛ از موسیقی عاشیق‌ها تا دلایل خشک شدن دریاچه ارومیه. - اخبار فرهنگی -
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، مجموعه مستند 6 قسمتی «سرزمین آب‌ها» به تهیه‌کنندگی و کارگردانی مرتضی نصرالهی تولید جدید شبکه مستند سیماست که از امشب هر هفته شنبه‌ها پخش می‌شود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
نصرالهی کارگردان این مجموعه ضمن معرفی این مستند گفت: «سرزمین آب‌ها» سیمای کاملی از آذربایجان ایران است که در 6 قسمت 40 دقیقه‌ای آماده شده است. پیکر نیمه جان دریاچه ارومیه نقطه آغاز سفر من به سرزمین آب‌هاست؛ سرزمینی حاصلخیز و چهار فصل در شمال‌غرب ایران، با رودخانه‌های بی‌شمار، تالاب‌های شگفت‌انگیز، کوه‌های سر به فلک کشیده، دره‌های هولناک، آبشارها، دشت‌ها و جنگل‌هایی که زیستگاه صدها گونه گیاهی و جانوری است.
وی اضافه کرد: در این مجموعه مستند به تماشای بوم هزار رنگ زندگی و آداب و رسوم مردمان این پهنه جغرافیایی می‌نشینیم. سرزمینی که آیین‌های کهن آن، تپه‌ها، قلعه‌ها، آتشکده‌ها و معابد باستانی‌اش نشان می‌دهد زمانی مهد فرهنگ و تمدن بشری بوده است.
وی با تأکید بر اینکه ساخت این مستند 12 سال طول کشیده است، گفت: پژوهش اصلی این مستند از سال 1386 شروع شد و درحین همین تحقیقات در سال 1390، یک مستند گردشگری درباره آذربایجان تولید کردم که همان زمان از شبکه استانی پخش شد. همان سال ایده ساخت مجموعه «سرزمین آب‌ها» به ذهنم رسید. دلیل انتخاب این نام این بود که در شمال غرب ایران، 63 رودخانه به دریاچه ارومیه می‌ریزد و آب آن را تشکیل می‌دهند.
این مستندساز درباره قسمت اول این مجموعه که امشب پخش می‌شود توضیح داد: از سال 1385 که دریاچه ارومیه به سمت خشکسالی رفت به دنبال عوامل این اتفاق رفتم. اینکه چرا آب‌های آن کم شده است؟ آیا الگوی کشاورزی تغییر کرده است؟ آب‌های زیرزمینی پایین رفتند؟ و ... همه این عوامل در بخش نخست این مستند با نام «از چشمه تا دریاچه» مورد بررسی قرار گرفته است. در این بخش توضیح می‌دهیم که این آب‌ها از کجا می‌آمدند و چرا اکنون حضورشان کمرنگ شده است.
نصرالهی با اشاره به موضوع قسمت دوم این مجموعه مستند گفت: همانطور که می‌دانید منطقه شمال‌غرب ایران طبیعت زیبایی دارد؛ برهمین اساس، در قسمت دوم مستند، سراغ آفرینش طبیعت در سرزمین آب‌ها رفتیم، همین‌جا باید اشاره کنم که سرزمین آب‌ها شامل 20 تا 25 شهر می‌شود. بنابراین این مستند فقط متعلق به یک شهرستان خاص نیست، بلکه برای یک منطقه بزرگ است که به صورت مشترک از آذربایجان غربی و شرقی و حتی برخی شهرهای کردستان را در برمی‌گیرد.
وی اضافه کرد: در همین قسمت از مستند، به سؤالاتی نظیر سنگ‌ها کی آتشفشانی شدند، دریاها چطور تشکیل یافتند، جنگل‌ها چطور پدید آمدند، چرا جنگل‌های سرزمین آب‌ها پهن برگ هستند و جنگل‌های اروپا و آمریکا سوزنی برگ هستند و ... پاسخ دادیم. بنابراین می‌توان گفت این قسمت گردشگری توصیفی نیست، بلکه مستندی پژوهشی علمی است که نشان می‌دهد طبیعت زیبای منطقه چطور ساخته شده و چگونه می‌توان از آن نگهداری کرد. در حقیقت، سعی کردیم مستند متفاوتی تولید کنیم؛ برای مثال، همه می‌دانند سیب مراغه خوب است اما همه نمی‌دانند این سیب 12 برابر آب‌بر است و به همین دلیل باعث می‌شود آب‌های زیر زمینی از بین بروند و باید الگوی کشت را تغییر بدهیم.
کارگردان مستند «سرزمین آب‌ها» درباره قسمت سوم این مجموعه توضیح داد و گفت: در قسمت سوم این مستند به حیات وحش پهنه «سرزمین آب‌ها» پرداختیم. در دنیا 7 تالاب بین‌المللی برای مهاجرت پرندگان وجود دارد که یکی از آنها در جنوب دریاچه ارومیه است. در این قسمت از مستند، سرگذشت این تالاب، پرندگان، چارپایان، حیوانات آبزی، مارها و خزندگان و ... که در این منطقه وجود دارد را بررسی کردیم.
وی با اشاره به اینکه در قسمت چهارم «نگاهی به تاریخ و تمدن» در سرزمین آب‌ها داریم، بیان داشت: همانطور که می‌دانید هرجایی که آب وجود دارد، تاریخ و تمدن نیز وجود دارد، چرا که انسان‌های پیشین همواره در کنار آب‌ها شهرسازی کردند. برهمین اساس، از 12 هزار سال قبل که نخستین نشانه‌های تمدن در این منطقه ایجاد شده است، شروع کرده و تا امروز پیش آمدیم. البته این قسمت از مستند یک نکته منحصر به فرد دارد و آنهم این است که از تمدن‌های جدیدی در این منطقه سخن گفته‌ایم.
نصرالهی تأکید کرد: تاکنون در هیچ مستندی، از حکومت مانناها و اورارتوها صحبت نشده است و عمده توجهات به تمدن‌های بزرگ دیگری نظیر هخامنشیان، اشکانیان و ساسانیان بوده است. این اتفاق در حالی است که یکی از تمدن‌های بزرگ در شمال‌غرب ایران مانناها و اورارتوها بودند که به نوعی اولین سازندگان زندگی مدرن شهری بوده‌اند. در این قسمت، از دوره غارنشینی شروع کرده و به دوران صفوی رسیدیم که اوج معماری این پهنه است.
او درباره قسمت پنجم این مجموعه گفت: در قسمت پنجم از این مجموعه مستند، به «آیین‌ها، آداب و رسوم و سنن» در سرزمین آب‌ها پرداخته و زندگی روستایی آنان را نشان دادیم. این قسمت با قصه «سارای و خان چوپان» آغاز می‌شود که قبلاً فیلمی سینمایی از آن ساخته شده بود. در قسمت پنجم، به زندگی سنتی مردم و آداب و رسوم آنان، بازی‌های محلی، موسیقی محلی و ... پرداختیم. برای مثال به تاریخچه و سرگذشت عاشیق‌ها پرداختیم که آنها چه کسانی بودند، چگونه لباس می‌پوشیدند و حرکتشان الهام گرفته از چه موضوعاتی بود؟
وی تأکید کرد: قسمت ششم، تلاشی برای روایت زندگی مردمان این منطقه در روزگار معاصر است. در این قسمت به یک سؤال اساسی پاسخ می‌دهیم و آن هم این است که مردم سرزمین آب‌ها که حدود 7-8 میلیون نفر هستند، چگونه گذران زندگی می‌کنند؟ از آنجا که بیشتر مردم این منطقه دامداری و کشاورزی می‌کنند، نام آن را «سیمای کشاورز و دامداری» انتخاب کردیم. در این قسمت، از زیبایی‌های ییلاقات منطقه آغاز کرده و همراه با عشایر کوچ می‌کنیم. شیوه کشاورزی، محصولات مهم منطقه، جنس چادرهای عشایر کوچ‌نشین و ... از جمله موضوعات مهمی است که در این قسمت بدان می‌پردازیم.
او از رویکرد جدیدی در ساخت این مستند خبر داد و گفت: البته نوع نگاه ما در این قسمت، متفاوت با مستندهای دیگری است که در این منطقه ساخته شده است. عمده مستندهایی که تاکنون از این منطقه ساخته شده این‌گونه بوده است که کشاورزی خوب است اما در اینجا به صورت علمی ثابت می‌کنیم که سیب 12 برابر انگور آب مصرف می‌کند و به همین دلیل کشت انگور بهتر است، چرا که آب کمی مصرف می‌کند. علاوه براین، در این قسمت هشدار می‌دهیم که باید الگوی کشت در منطقه را عوض کنیم. همچنین تأکید داریم که اگرچه زندگی ییلاقی خوب است، اما اسکان عشایر باعث شده حجم دام زیاد شده و مراتع از بین برود.
وی تأکید کرد: بنابراین، در عین نشان دادن زیبایی، به صورت علمی و پژوهشی به مردم یاد می‌دهیم که چطور از کشاورزی سنتی به سمت کشاورزی مکانیزه بروند و اگر این اقدام صورت نگیرد، چه عواقبی خواهد داشت.
نصرالهی درباره روند تولید مجموعه مستند «سرزمین آب‌ها» گفت: پژوهش این مستند 12 سال طول کشید و فرآیند تولید نیز همزمان با همان بود. به عبارت دیگر، همزمان که تحقیق می‌کردیم، تصویربرداری هم داشتیم. علاوه براین، اکنون نزدیک به یک سال است که تدوین می‌کنیم.
او درباره ساختار این مستند توضیح داد: ساختار مستند راوی‌یاری است و من به عنوان راوی یار جلوی دوربین رفته‌ام. البته نکته اساسی در مستند پژوهش محور بودن آن است. به عبارت دیگر، با یک مستند توصیفی روبه‌رو نیستم. گوینده این مستند، آقای فرید خطیبی‌نژاد گوینده شبکه اشراق (شبکه زنجان) است. همچنین مستند به زبان فارسی تولید شده اما مصاحبه با روستایی‌ها، به زبان ترکی است و به همین دلیل زیرنویس فارسی داریم.
کارگردان و تهیه‌کننده این مجموعه 6 قسمتی درباره موسیقی استفاده شده در این اثر گفت: باید اشاره کنم که برای تیتراژ فیلم، موسیقی محلی ساختم. همچنین موسیقی‌هایی که در قسمت پنجم و ششم استفاده شده است، دقیقاً همان‌هایی است که توسط برخی از روستاییان خوانده شده و من آنها را ضبط کردم و به عنوان موسیقی در طول اثر استفاده کردم. این موضوع باعث شد تا موسیقی تکراری که قبلا در آثار دیگر پخش شده است، نداشته باشیم. همچنین از کارهای گرافیکی زیادی استفاده کرده‌ایم.
عوامل تولید این مستند عبارتند از:
تهیه‌کننده و کارگردان: مرتضی نصرالهی، پژوهشگر اصلی و نویسنده: غلامرضا نیکنام و گوینده: فرید خطیبی‌نژاد
براساس این گزارش، مجموعه مستند «سرزمین آب‌ها» شنبه‌ها ساعت 22 از شبکه مستند پخش شده و بازپخش آن یکشنبه‌ها ساعت 15 و پنجشنبه‌ها ساعت 17 است.
بازیگران سریال مستوران به مردم افغانستان تسلیت گفتند + فیلم"مسائل پاریسیه"، مستند پرتره استاد مشهور ادبیات که بهترین تصحیح دیوان حافظ کار اوستانتهای پیام/
منبع: تسنیم
کلیدواژه: شبکه مستند تلویزیون آذربایجان شرقی آذربایجان غربی مستند شبکه مستند تلویزیون آذربایجان شرقی آذربایجان غربی مستند شمال غرب ایران دریاچه ارومیه مجموعه مستند سرزمین آب ها ساخته شده قسمت پنجم جنگل ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۳۸۲۷۶۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
گرگان گران اداره می‌شود/ ناتوانی در جذب سرمایه گذار برای توسعه
ناتوانی در جذب سرمایه گذار برای توسعه شهر، اذعان به بلاتکلیفی تله‌کابین گرگان، ناتوانی در اجرای طرح زوج و فرد، اداره گران شهر گرگان و نیاز ۸ هزار میلیارد تومانی برای تکمیل شهربازی مدرن از مهم‌ترین مباحث مطروحه در نشست خبری اعضای شورای شهر گرگان بود.
به گزارش خبرنگار گروه استان‌های خبرگزاری دانشجو، ۷ عضو شورای ۹ نفره شهر گرگان با ارائه گزارشی از عملکرد یک ساله خود به سئوالات خبرنگاران پاسخ دادند.
اقدامات نظارتی شورا منجر به ورود نهاد‌های امنیتی و پاک‌سازی شد
حجت مقسم، رئیس کمیسیون حقوقی، نظارت، بازرسی و پاسخگویی به شکایات شورای اسلامی شهر گرگان در پاسخ به سئوال خبرنگار دانشجو اظهارکرد: اقدامات موثر کمیسیون در شناسایی بزنگاه‌های فساد و داده‌های حاصله سبب شد تا نهاد‌های اطلاعاتی و امنیتی استان با متخلفان مدیریت شهری برخورد و اقدام به پاک‌سازی این حوزه کنند.
وی گفت: شورای ششم اشتباه بزرگی را در سال دوم انجام داد و آن ادغام کمیسیون نظارت با یکی دیگر از کمیسیون‌ها بود که به امر نظارت آسیب زد، اما در ۹ ماهی که از تفکیک و فعالیت کمیسیون در سال سوم می‌گذرد؛ جلسات به‌صورت هفتگی در حال برگزاری است.
وی افزود: ما معتقدیم سرمایه گذار سود و امنیت می‌خواهد. اگر در شورا خیلی از مسائل و تخلفات را رسانه‌ای کنیم ممکن است امنیت روانی سرمایه‌گذار تحت تاثیر قرار بگیرد.
مقسم همچنین گفت: باید بپذیریم که ایست کار در انجام ماموریت‌های خود موفق نبود. با توجه به همین موضوع چند جلسه با انجمن صنفی کارگران ساختمانی برگزار کردیم و امیدواریم هرچه زودتر شاهد واگذاری ایست‌کار به این انجمن صنفی باشیم.
وی خاطرنشان کرد: پمپ بنزین جرجان (۱۷ شهریور) قدیمی‌ترین پمپ بنزین استان است و طبق استاندارد هر ۱۵ سال نیاز به اورهال دارد. با توجه به اشکلاتی که وجود داشت، در چندماه اخیر تجهیزات جدید خریداری شده و در حال نوسازی و بهسازی است و امیدواریم تیرماه امسال شاهد فعالیت مجدد این پمپ بنزین باشیم.
گرگان گران اداره می‌شود
رئیس کمیسیون اداری، مالی وبودجه شورا هم در پاسخ به سوال خبرنگار دانشجو خبرگزاری دانشجو گفت: ما هم قبول داریم که گرگان گران اداره می‌شود، اما در بودجه سال جاری برنامه‌هایی ترسیم کرده ایم تا مدیریت بودجه در شهرداری داشته باشیم و بهره وری افزایش یابد.
سید غلامرضا موسوی اظهار کرد: مبلغ ۱۰۰ میلیارد تومان از بودجه امسال به محلات کم‌برخوردار اختصاص پیدا کرده و با نظر خود اهالی این محلات هزینه می‌شود.
وی افزود: یکی از افتخارات این دوره مدیریت شهری این است که بودجه را به سمت درآمد پایدار هدایت کرده‌ایم که تحقق آن مستلزم گذشت زمان است.
وی گفت: برای تصویب لایحه بودجه، ۳۰ جلسه فشرده و تخصصی برگزار و ردیف به ردیف بودجه را مطالعه کردیم.
موسوی افزود: تاکنون ۳۳۸ نفر از کارکنان شامل خانواده‌های شاهد و ایثارگر و نیروهای درون‌سازمانی تبدیل وضعیت شده‌اند و نیز ۳۰ نفر به ناوگان اتوبوس درون شهری و ۲۷ نفر نیز به سازمان آتش‌نشانی اضافه شدند.
زوج و فرد کردن راهکار حل ترافیک گرگان
عضوهیات رئیسه، ودبیراول شورا هم در این نشست اظهارکرد: ما باید تکلیف خودمان را با سرمایه‌گذار مشخص کنیم که آیا سرمایه گذار را قبول داریم یا نه! اگر نتوانیم با سرمایه‌گذار تعامل کنیم شهرداری نمی‌تواند پروژه‌ها را اجرایی کند.
صفرعلی پایین محلی افزود: سرمایه گذار هوش اقتصادی و اجتماعی بالایی دارد و به فکر بازگشت سرمایه است. باید دیدگاه خود را در امر جذب سرمایه‌گذار تغییر دهیم و مدیریت شهری از سرمایه‌گذار حمایت خواهد کرد.
وی با اشاره به پیگیری‌های مدیریت شهری درباره طرح تله‌کابین گفت: کم آسیب‌ترین تله کابین به منابع طبیعی و محیط زیست، تله‌کابین ناهارخوران گرگان است. اما چون در استان یکدل و همزبان نیستیم آسیب آن را می‌بینیم.
پایین محلی افزود: طرح پیشنهادی تله کابین با ۱۷ دکل ۳۰۶۱ متر طول دارد و دکل‌ها در مکان‌هایی انتخاب شدند که هیچ درختی برای آن قطع نخواهد شد و با اینکه همه مجوز‌ها را گرفتیم، اما مدت زیادی است که منتظر ابلاغ آن هستیم.
نماینده شورای اسلامی شهر گرگان در در شورای ترافیک شهرستان گفت: در شورای ترافیک به این نتیجه رسیدیم که تنها راه نجات گرگان، اجرای طرح زوج و فرد است، اما زیرساخت‌های اجرای آن را نداریم وی ادامه داد: با وجود افزایش چند برابری خودرو‌ها معابر ما تغییری نکرده است. پروژه‌هایی مانند مترو و منوریل و قطار شهری هم در گرگان امکان اجرایی شدن ندارد و تنها راه کنترل ترافیک به ویژه در ساعات خاص، اجرای طرح زوج و فرد است. بی آرتی برای گرگان خوب است، اما هزینه‌های بالایی خواهد داشت و شهرداری به تنهایی نمی‌تواند این هزینه‌ها را تامین کند.
شهربازی ۸هزار میلیارد تومان پول می‌خواهد
نایب رئیس شورای گرگان هم اظهارکرد:دهکده گردشگری فاز اول آن تا پایان شهریورماه شامل بهره برداری از سوله سرپوشیده و نصب سورتمه به بهره برداری خواهد رسید.
علی اکبر بصیرنیا افزود: تکمیل این مجموعه ۸ هزار میلیارد تومان بودجه نیاز دارد و این از توان شهرداری خارح است.
وی در ادامه به برخی پروژه‌های گردشگری از جمله آبشار صخره‌ای اشاره کرد و گفت: پس از اینکه منابع طبیعی مجوز‌های لازم را برای طرح جدید این پروژه نداده، قرار براین شد که شهرداری در ماه‌های آینده این پروژه را اجرایی کند.
دلایل مخالفان تله‌کابین کاربردی نیست
حمیدرضا آقاملایی، دیگر عضو شورای اسلامی شهر گرگان هم خاطرنشان کرد: در جلسات مختلف با مخالفان تله کابین به این نتیجه رسیدیم که مباحث آنها کارشناسی و منطقی نبوده و نیست. به عبارت دیگر بهانه‌های آنان کاربردی نیست و متاسفانه محیط زیست با مخالفان تله کابین همراهی کرد هرچند می‌پذیریم که پیگیری‌های ما هم ضعیف بوده است.
وی افزود: اگر قرار باشد جانمایی تله‌کابین تغییر کند، می‌توانیم ادعا کنیم که دیگر باید قید تله کابین را بزنیم، چون ما بعد از ۱۸ سال به این نقطه رسیدیم.
وی اذعان کرد: شورای ششم در حوزه جذب و حمایت از سرمایه‌گذار موفق نبوده است. امیدواریم بتوانیم به یک فهم مشترک از اولویت‌هایمان در گرگان برسیم و اجرای کامل آن را از شهردار بخواهیم. همچنین از استاندار گلستان می‌خواهم به گرگان به عنوان دومین شهر پرجمعیت شمال کشور توجه ویژه داشته باشد.
چالش‌های گرگان ثمره تصمیمات علط گذشتگان
رئیس شورای اسلامی شهر گرگان، گزارشی از عملکرد شورای شهر گرگان در یکسال اخیر ارائه و بیان کرد: تا کنون ۷۸ جلسه رسمی و فوق‌العاده با ۳۰۰ مصوبه داشتیم. ۳۷۱ میلیارد تومان مجموع لوایح در حوزه‌های مختلف فرهنگی، اجتماعی، عمرانی بوده که به تصویب شورا رسیده است.
عیسی مهری ادامه داد: بازگشایی معابر عدالت ۲ و ۴ با هدف روانسازی ترافیک، تدوین اطلس جامع و شناسنامه محلات، جداره سازی و کف سازی بخشی از بافت تاریخی و اختصاص یکصد میلیارد تومان برای محرومیت‌زدایی از محلات کم‌برخوردار برای نخستین‌بار از جمله اقدامات قابل توجه شورای شهر گرگان است.
وی گفت: کمترین افزایش را در لایحه عوارض شهرداری داشتیم تا بتوانیم به رونق صنعت ساختمان کمک کنیم. با وجود اینکه می‌توانستیم مطابق نرخ تورم تا ۴۴.۵ درصد افزایش در عوارض داشته باشیم، اما ما فقط ۱۰ درصد افزایش را لحاظ کردیم.
مهری افزود: بخشی زیادی از مشکلات فعلی شهر ناشی از تصمیمات و راهبرد‌های غلط گذشتگان در مدیریت شهری گرگان است
به گزارش خبرنگار دانشجو خبرگزاری دانشچو، بسیاری از شهروندان گرگانی بر این باورند که اعضای دوره ششم شورای شهر گرگان نتوانسته اند انتظارات و مطالبات مردم را برآورده سازند و بخش زیادی از سعار‌های انتخاباتی آنها پس از گذشت ۳ سال ابتر مانده است.
تداوم بارندگی‌ها در کشور / دمای هوا در بعضی مناطق کاهش می‌یابد